Konferencja PSK RYN 2016

Uwaga: pliki z referatami są widoczne i dostępne dla zalogowanych członków PSK w "PLIKI DO POBRANIA" (pod opisem konferencji)

W dniach 11–13 maja 2016 r., w Zamku w Rynie, którego budowę rozpoczęto w 1376 roku, odbyła się Jubileuszowa X Konferencja Naukowo-Techniczna PSK „Współczesne technologie przeciwkorozyjne”, zarejestrowana  jako 414. impreza Europejskiej Federacji Korozyjnej (EFC). Hasłem tegorocznej konferencji była „Antykorozja – nowoczesność i przyszłość”.

Jubileuszową konferencję sponsorowali:

oraz firmy (w kolejności alfabetycznej:

Patronat honorowy nad konferencją objęli: Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Polska Izba Konstrukcji Stalowych i Polskie Towarzystwo Cynkownicze, a patronat medialny: Ochrona przed Korozją, Mosty, Lakiernictwo Przemysłowe, Nowoczesne Hale, Stal, Stalowe Forum, Nowa Stal oraz rynekfarb.pl. Tegoroczna konferencja zgromadziła rekordową liczbę uczestników – ponad 180 i rekordową liczbę referatów – 36 w 6 sesjach tematycznych, w tym 3 plenarne.

Konferencja rozpoczęła się od wręczenia nagród i odznaczeń. Dwunastą już Odznakę Wielkiego Korozjonisty otrzymała w tym roku Urszula Szczyrek.

Nagrodę w ogłoszonym na ubiegłorocznej konferencji konkursie na scenariusz prezentacji/filmu na temat korozji i jej skutków, przeznaczonej  dla uczniów w wieku 9–12 lat, otrzymały Agnieszka Dobek-Halman i Anna Białecka – scenariusz powstał przy współudziale Agnieszki Zapadki. Polskie Stowarzyszenie Korozyjne postanowiło nagradzać co roku najlepszy produkt/technologię/wydarzenie w dziedzinie zabezpieczeń antykorozyjnych. W tym roku nagrodzono preparat IKOROL – produkt inhibitorowy zwiększający przyczepność kolejnych warstw systemu antykorozyjnego do gorzej przygotowanych powierzchni stalowych, powierzchni ocynkowanych zanurzeniowo i powierzchni z pozostawionymi powłokami malarskimi, produkowany w Laboratorium Procesów Technologicznych Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej. Z okazji jubileuszu uczestnicy mogli obejrzeć krótki film prezentujący wybrane fotografie z wszystkich poprzednich konferencji wraz z komentarzem opracowanym i przedstawionym przez Aleksandrę Baraniak i Wojciecha Sokólskiego.

Agnieszka Dobek-Halman (z lewej) z nagrodą

Sesję plenarną rozpoczął referat „People I met”, w którym prof. Pier Luigi Bonora przypomniał wybitne postacie zajmujące się korozją i ochroną przed korozją. Wśród nich znaleźli się: Giordano Trabanelli, twórca pierwszej Grupy Roboczej EFC „Inhibitory”, Thomas Percy Hoar, który zajmował się badaniami nad mechanizmem korozji i jako pierwszy ocenił koszty korozji (Hoar Report, 1966), Marcel Pourbaix – twórca wykresu zależności potencjału od pH, Jos Weber, Yakov Kolotirkin, Rafael Agladze, Lajos Meszaros, Patrizio Gallone, Roger Staehle – wydawca czasopisma Corrosion, Zuzanna Szklarska-Śmiałowska, Erika Kalman, Romuald Juchniewicz, Israel Epelboin, który jako jeden z pierwszych stosował metody potencjostatyczne i potencjodynamiczne i był entuzjastą stosowania metod impedancyjnych do badania kinetyki reakcji elektrochemicznych, Gordon Bierwagen, twórca Instytutu Badawczego Polimerów i Powłok,  Redaktor Naczelny czasopisma Progress in Organic Coatings, zajmujący się m.in.: elektrochemicznymi badaniami powłok, zastosowaniem polimerów przewodzących jako inhibitorów korozji, gruntami pigmentowanymi Mg jako zamiennikami gruntów chromianowych, zastosowaniem czujników elektrochemicznych osadzonych w powłoce i wielu innymi zagadnieniami.

Prof P.L. Bonora

W drugim referacie plenarnym Agnieszka Królikowska podkreśliła jak ważne jest jednoznaczne ustalenie procedur i harmonogramu oraz sprawdzenie wiarygodności wszystkich członków biorących udział w pracach antykorozyjnych dla prawidłowego wykonania zabezpieczenia dużych konstrukcji stalowych, zarówno nowych jak i remontowanych. Brak współpracy i uzgodnień wielu jednostek realizujących całą inwestycję budowlaną może powodować obniżenie jakości i trwałości zabezpieczenia,  przedłużenie czasu realizacji inwestycji, a w konsekwencji wzrost kosztów bezpośrednich, a przy remontach również pośrednich. W referacie omówiła najważniejsze zagadnienia, które muszą być zamieszczone w odpowiednich dokumentach przed rozpoczęciem prac na wytwórni albo na placu budowy i które są warunkiem uzyskania długotrwałego,  skutecznego zabezpieczenia przed korozją.

Trzeci referat wygłosił Maciej Wiśniewski z firmy Sika, która w tym roku obchodzi swoje 25-lecie obecności na rynku polskim. Autor przedstawił kilka z wielu inwestycji realizowanych z wykorzystaniem produktów firmy Sika, m.in.: halę produkcyjną w fabryce Volkswagena, autostradę A2 na trasie Poznań-Świecko (domieszki do betonu), zbiorniki na gaz w Gazoport Świnoujście – zabezpieczenia dachów membranami natryskowymi, torowiska z podlewem ciągłym, most Wschodni w Toruniu i Rędziński we Wrocławiu, linie elektroenergetyczne 400 kW, most energetyczny z Litwą.

Na zakończenie pierwszego dnia konferencji odbył się pokaz nakładania powłoki zmieniającej barwę wraz z grubością, zorganizowany przez firmę Wilckens.

Referaty tematyczne wygłaszane były w dwóch równoległych sesjach – wybrane będą publikowane w czasopiśmie „Ochrona przed Korozją”.

Sesję „Powłoki ochronne” rozpoczął referat prezentujący właściwości ochronne systemów powłokowych w naturalnych i laboratoryjnych warunkach korozyjnych (M. Zubielewicz, A. Ślusarczyk, G. Kamińska-Bach, A. Królikowska, L. Komorowski). Badania wykonano w ramach realizacji projektu CORNET/4/17/2014 „Kryteria i wytyczne oceny i doboru antykorozyjnych systemów malarskich na konstrukcje stalowe” o akronimie DuraCoat (projekt finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju). Powłoki na mostach oceniano pod względem kredowania, pęcherzenia, łuszczenia, spękania, skorodowania i przyczepności oraz właściwości barierowych – metodą elektrochemicznej spektroskopii impedancyjnej (EIS). W warunkach laboratoryjnych badano właściwości fizyko-mechaniczne powłok (przyczepność, twardość, giętkość, odporność na uderzenie), odporność na czynniki korozyjne (mgła solna, warunki zmienne) oraz na działanie promieniowania UV. Stwierdzono, że dotychczasowe wyniki badań w dużym stopniu odpowiadają rzeczywistemu zachowaniu się powłok w czasie kilkunastoletniej eksploatacji w środowisku naturalnym o kategorii korozyjności C4–C5.

Marcel de Haan z PPG w swoim wystąpieniu poruszył zagadnienia dotyczące celowości oznaczania rezystancji upływu, jako kryterium dopuszczenia powłoki do zabezpieczania wewnętrznych powierzchni zbiorników na paliwa płynne. Kryterium to (≤ 10⁶ Ω) obowiązuje, oprócz Polski, jeszcze tylko w Białorusi, Ukrainie, częściowo w Rosji, w Chinach, a w Europie Zachodniej tylko w Niemczech. Autor udowadniał, że w związku z odpowiednimi procedurami napełniania i eksploatacji zbiorników kryterium rezystancji upływu nie ma znaczenia, a wymusza ono jedynie stosowanie farb o właściwościach przewodzących wypełnianych, najczęściej, grafitem.

Jacek Bordziłowski przedstawił kilka ciekawych przypadków przedwczesnego kredowania nawierzchniowych alifatycznych powłok poliuretanowych, którego przyczyną była obecność zanieczyszczeń chemicznych, głównie tlenków azotu, pochodzących m.in. z nawożenia plantacji szparagów.

W sesji tej znalazły się ponadto referaty prezentujące: problemy doboru warunków elektrochemicznych pomiarów korozyjnych i interpretacji wyników (A. Królikowski), kierunki rozwoju natryskiwania cieplnego (P. Milewski), właściwości powłoki fluoropolimerowej Fluorex Finish (M. Hop), możliwości wyrobów poliuretanowych utwardzanych wilgocią z powietrza (V. Pascalenko) oraz nowoczesne rozwiązania ekologiczne dotyczące farb proszkowych i systemów przeciwkorozyjnych spełniające wymagania Green Buildings (K. Skubiszewska).

Sesja „Powłoki ochronne” gromadzi zwykle najwięcej referatów, a więc równolegle z nią odbywały się dwie inne sesje: „Korozja i ochrona żelbetu” oraz „Problemy inspektorów nadzoru”.

W pierwszej z nich, „Korozja i ochrona żelbetu”, omówiono: zastosowanie betonu wodoszczelnego w celu zapewnienia trwałości konstrukcji betonowych (W. Świerczyński, B. Gądecki), wpływ dodatków polimerowych – takich jak: kopolimer styrenowo– akrylowy, polimer styrenowo– butadienowy, alkohol poliwinylowy i standardowa domieszka redukująca skurcz na bazie glikolu polipropylenowego – na skurcz kompozytów cementowych (M. Gruszczyński, M. Lenart, U. Paszek), nową nieniszczącą metodę diagnostyczną procesów korozyjnych na konstrukcjach żelbetowych opartą na równoczesnej analizie wyników trzech technik elektrochemicznych: potencjału stacjonarnego, impulsu galwanostatycznego oraz elektrochemicznej spektroskopii impedancyjnej, opracowaną w ramach Programu INNOTECH, projekt nr K1/IN1/25/153217/NCBR/12 (R. Filipiak i współpracownicy w projekcie), stosowane w budownictwie betony żywiczne (R. Kasak) i wyniki badań porównawczych przyczepności do betony prętów stalowych i stalowych ocynkowanych (A. Rusin).

W drugiej równoległej sesji „Problemy inspektorów nadzoru” znalazły się wystąpienia prezentujące znaczenie dla pracy inspektora badań z zakresu ochrony przed korozją wykonywanych przez niezależne laboratoria (M. Dyrda), rolę inspektora prac malarskich w zależności od pracodawcy i jego funkcji w procesie inwestycyjnym (M. Jaczewski), w którym Autor omówił  najczęstsze przypadki zatrudniania inspektorów, typowe zakresy ich obowiązków oraz zagrożenia wynikające z ich umiejscowienia w procesie realizacji inwestycji. W ostaniem referacie tej sesji Jerzy Kozłowski  omówił wymagania w zakresie ochrony przed korozją oraz kompetencji i szkolenia personelu nadzorującego i wykonującego prace antykorozyjne w odniesieniu do projektu KorrAll. Autor przedstawił cele i zadania projektu partnerskiego KorrAll zrealizowanego w ramach programu „Uczenie się przez całe życie” – Leonardo da Vinci obejmującego: ustalenie istniejących sposobów kwalifikacyjnych w dziedzinie ochrony przed korozją, analizę norm, procedur i przepisów technicznych, porównanie stanu kształcenia i dokształcania w krajach uczestników projektu (Niemcy, Rumunia, Polska), analizę metod dla przyszłej transparentności kwalifikacji oraz możliwości zrównania kompetencji personelu w wymiarze europejskim.

W sesji „Przygotowanie powierzchni” Lech Kwiatkowski przedstawił krótki przegląd zmian jakim ulegały technologie powłok konwersyjnych od czasu ich wprowadzenia do praktyki przemysłowej, omówił aktualne alternatywy procesów z punktu widzenia reakcji chemicznych prowadzących do wytworzenia powłok i potencjalnych możliwości stosowania tych procesów do obróbki wysokowytrzymałych stopów Al. Wskazał również problemy w uzyskaniu efektywnej ochrony przeciwkorozyjnej, związane z heterogenicznością składu chemicznego i struktury powierzchni tych stopów. Zdaniem Autora „na nowe materiały, które miałyby lepiej zdefiniowaną powierzchnię pod względem składu chemicznego i struktury czeka już zebrana do tej pory, ogromna wiedza podstawowa w dziedzinie chemii supramolekularnej i nanotechnologii”. Innowacje w zakresie strumieniowo-ściernych metod obróbki powierzchni były przedmiotem czterech referatów, a nowoczesnych technologii chemicznego przygotowania powierzchni dotyczył referat wygłoszony przez Marka Budziszewskiego, w którym Autor zaprezentował coraz szerzej wprowadzane na rynek nanotechnologie, oparte na jonach cyrkonu, tytanu i silanach. Nowe technologie przygotowania powierzchni spełniają wymagania ochrony środowiska, konieczności jednoczesnego przygotowania powierzchni różnych metali, a także zmniejszenia kosztów produkcji .

Kolejna sesja obejmowała tematykę związaną z transportem, magazynowaniem i przeróbką ropy naftowej. Wygłoszone w niej referaty dotyczyły: zabezpieczania przed korozją wagonów towarowych w świetle przepisów UE i VPI (E. Kordalewska), materiałów i technologii do zabezpieczania powierzchni wewnętrznych zbiorników na paliwa płynne (J. Szczuka), wzrostu wymagań w zakresie wykonywania zabezpieczeń konstrukcji typu offshore z punktu widzenia wykonawcy (R. Wypych), zastosowania nowoczesnych metod natryskiwania cieplnego (K. Szymański, B. Szczucka-Lasota, M. Gdesz) oraz nowoczesnych metod zabezpieczeń ogniochronnych przed pożarem węglowodorowym za pomocą pęczniejących farb epoksydowych (W. Zych, R. Perkins). W ostatnim referacie omówiono typy pożaru węglowodorowego, podstawy prawne stosowania zabezpieczeń – aprobaty i certyfikaty stosowane na świecie, metody zabezpieczeń, ze szczególnym uwzględnieniem farb epoksydowych pęczniejących, trwałość zabezpieczeń ogniochronnych oraz metody badań stosowane do oceny trwałości i przydatności systemu do zastosowań offshore oraz onshore.

W ostatniej sesji „Infrastruktura i środowisko” znalazły się referaty poruszające tematykę: ochrony przeciwkorozyjnej podziemnej infrastruktury miejskiej i przemysłowej (W. Sokólski), wykonywania zabezpieczeń przeciwkorozyjnych stalowych elementów konstrukcji hydrotechnicznych portów morskich (A. Szypiłow, A. Dobrzykowski), norm i wymagań dotyczących zabezpieczania przed korozją i pożarem konstrukcji platform wiertniczych i wydobywczych (A. Niedziółka, K. Trocewicz), przyczyn korozji ekranów akustycznych (A. Królikowska, L. Komorowski, J. Noworyta), problemów ze stosowaniem farb z efektem metalicznym w warunkach przemysłowych (P. Lula) oraz remontu Mostu Łazienkowskiego z wykorzystaniem wysokocynkowego gruntu etylokrzemianowego (R. Chrzanowski, A. Kulesza, R. Jędrasiak).

W trakcie konferencji, jak co roku, wręczono nagrody ufundowane przez PSK za najlepsze prace inżynierskie, magisterskie i doktorskie. W tym roku do kapituły wpłynęło pięć prac magisterskich, z których nagrodzono dwie. Pierwszą nagrodę otrzymała Agata Sotniczuk za pracę pt. „Wpływ obróbki cieplnej na wybrane właściwości nanokrystaliczne tytanu”, wykonaną pod kierunkiem dr hab. inż. Haliny Garbacz  na Wydziale Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej. Wyróżnienie przyznano Mariuszowi Abramowi za pracę „Modyfikacja poliuretanowych lakierów proszkowych w kierunku poprawy ich właściwości aplikacyjnych”, wykonaną pod kierunkiem dr inż. Barbary Pilch-Pitery w Zakładzie Polimerów i Biopolimerów Wydziału Chemicznego Politechniki Rzeszowskiej. W ramach realizacji pracy dyplomowej opracowana została metoda chemicznej modyfikacji poliuretanowych farb proszkowych polisiloksanami, polegająca na wbudowaniu polisiloksanu w strukturę poliizocyjanianu. W wyniku takiej modyfikacji uzyskano poprawę rozlewności farb, a także właściwości powłok: poprawę tłoczności, odporności na uderzenie i  ścieranie, wzrost hydrofobowości oraz zmniejszenie chropowatości, przy nieznacznym pogorszeniu odporności na zarysowanie. Wyniki realizacji pracy są przedmiotem krajowego i międzynarodowego zgłoszenia patentowego i czekają na zainteresowanych wdrożeniem technologii modyfikacji farb proszkowych do praktyki przemysłowej.

W czasie konferencji odbyło się również Walne Zebranie PSK i obrady Okrągłego Stołu. Zarząd poinformował członków Stowarzyszenia o podpisaniu porozumienia o współpracy ze stowarzyszeniem FATIPEC oraz propozycji współpracy z Polskim Związkiem Producentów Farb i Klejów (PZPFK). Członkowie PSK pozytywnie odnieśli się do współpracy z PZPFK, uważając, że współpraca może się przyczynić do lepszego reprezentowania interesów branży związanej z ochroną przed korozją. Omówiono ponadto stan przygotowań do organizacji kongresu EUROCORR 2018 oraz tematykę sesji referatowych na przyszłą konferencję. W czasie kongresu planowane jest, oprócz warsztatów, zorganizowanie panelu SME pod hasłem „Szukamy partnerów do projektów europejskich” oraz wystawy prezentującej osiągnięcia polskich uczelni i instytutów. Wszystkich, którzy mają kolejne propozycje imprez towarzyszących sesjom referatowym, prosimy o kontakt z PSK.

Wieczorami uczestnicy konferencji mogli oderwać się od tematyki korozyjnej. Na pięknym zadaszonych dziedzińcu Zamku w pierwszym dniu wystąpił zespół Warszawa Kyiv Express, grający tzw. etno jazz, a w drugim Conrado Yanez, który już od kilku lat przyjeżdża na nasze konferencje.

Małgorzata Zubielewicz