Konferencja PSK OSTRÓDA 2015

Uwaga: pliki z referatami są widoczne i dostępne dla zalogowanych członków PSK w "PLIKI DO POBRANIA" (pod opisem konferencji)

IX DOROCZNA KONFERENCJA naukowo-techniczna "WSPÓŁCZESNE TECHNOLOGIE PRZECIWKOROZYJNE" / Annual Conference of Polish Corrosion Society "Modern Anticorrosion Technologies"  odbyła się w dniach 22-24 kwietnia 2015 r. w Hotelu WIlla Port w Ostródzie. Spotkanie to było 396. wydarzeniem Europejskiej Federacji Korozyjnej. Hasłem tegorocznej konferencji była „Nowoczesność, standardy, praktyka”.

Sponsorami konferencji były następujące firmy (w kolejności alfabetycznej): Agencja Anticorr, Corrpol, Graco, Helios, International Protective Coatings, Jotun, Lankwitzer, Malchem, PPG Protective & Marine Coatings, Prospect Group, Sika, Teknos, Tikkurila oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Patronat honorowy nad konferencją objęli: Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Polska Izba Konstrukcji Stalowych, Polskie Towarzystwo Cynkownicze i Jednostka Certyfikująca Urzędu Dozoru Technicznego UDT-Cert a patronat medialny czasopisma: Mosty, Ochrona przed Korozją i Nowoczesne Hale. Materiały konferencyjne w postaci płyty CD wydała firma Teknos.

Jak co roku na początku konferencji wręczono Odznakę Wielkiego Korozjonisty. Tym razem otrzymał ją dr inż. Andrzej Głębowicz.

Część referatową rozpoczęła sesja plenarna, w której wygłoszono dwa referaty. Pierwszy, pt.: ”Hot dip galvanizing to EN ISO 1461 – specification, inspection and applications” wygłosił Murray Cook, Dyrektor Zarządu Europejskiego Stowarzyszenia Cynkowników (European General Galvanizers Association) i Sekretarz ISO/TC 107 SC4. Wyjaśnił w nim w jaki sposób powinno się stosować normy EN ISO 1461 i EN ISO 14713, aby zapewnić prawidłową jakość cynkowych powłok zanurzeniowych. Omówił również wymagania dotyczące rodzaju stali do cynkowania, zamieszczone m.in. w EN 10025, oraz wytyczne i normy odnoszące się do systemu duplex, ze szczególnym uwzględnieniem najnowszych norm EN. Podkreślił ponadto znaczenie badań w warunkach długotrwałego narażenia powłok cynkowych na działanie czynników korozyjnych przy porównywaniu odporności różnych stopów cynku i podał przykłady różnic w zachowaniu się powłok w warunkach testów przyspieszonych i w naturalnym środowisku eksploatacji.

W drugim referacie plenarnym pt: “Trends and challenges in developing industrial coating systems for metal”, autorstwa Huberta Culika i Michaela Hanke z firmy Rembrandtin z grupy Helios, omówiono kierunki rozwoju przemysłu farb z uwzględnieniem wymagań dotyczących ochrony zasobów nieodnawialnych i ochrony środowiska. Autorzy przedstawili  m.in. stosowanie biosurowców i biotechnologii do otrzymywania wyrobów lakierowych oraz ograniczenia i możliwości stosowania farb: wodorozcieńczalnych, typu high solid, do nakładania metodą elektroforezy, jednoskładnikowych zamiast dwuskładnikowych i systemów jednopowłokowych zamiast tradycyjnych epoksydowo/poliuretanowych.

Referaty tematyczne wygłaszane były w dwóch równoległych sesjach – wybrane będą publikowane w czasopiśmie „Ochrona przed Korozją”, m.in. w 6 zeszycie poświęconym wykonawstwu prac antykorozyjnych. W sesji „Przemysł chemiczny i petrochemiczny” wygłoszono referaty prezentujące: metodę powlekania wyrobem termoutwardzalnym wewnętrznej powierzchni rur wkładów wymienników ciepła, która zapewnia uzyskanie gładkich powłok odpornych na działanie czynników chemicznych, głównie kwasów organicznych i soli, jak również zapobiegających gromadzeniu się kamienia kotłowego   (Andrzej Miodek); monitorowanie nieszczelności w zbiornikach magazynowych (Peter Vass, Natalia Szczutowska); powłoki natryskiwane cieplnie jako sposób podniesienia trwałości elementów maszyn i urządzeń, w którym autorzy wskazali obszary zastosowania poszczególnych metod natryskiwania cieplnego, podali przykłady konkretnych zastosowań w różnych gałęziach przemysłu oraz scharakteryzowali poszczególne typy powłok pod względem ich struktury i właściwości użytkowych  (Krzysztof Szymański, Bożena Szczucka-Lasota).   

W sesji „Przemysł okrętowy” znalazły się dwa referaty omawiające zagadnienia zabezpieczeń antykorozyjnych konstrukcji typu off-shore: w pierwszym przedstawiono specyficzne wymagania jakościowe dotyczące zabezpieczeń tego typu obiektów (Łukasz Augustyński), a w drugim – zabezpieczenie wieży wiertniczej dla firmy Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering Co. (Wojciech Paszkowski). W ramach wystąpienia reklamowego Wojciech Wilczek z firmy PUT Wagner-Service zaprezentował nowe rozwiązania w zakresie urządzeń do nakładania dwuskładnikowych farb o krótkim czasie utwardzania.

Sesję „Powłoki metalowe” rozpoczął referat Jacka Zasady, Prezesa Polskiego Towarzystwa Cynkowniczego, prezentujący cynkowanie zanurzeniowe jako dostępny, ekonomiczny i sprawdzony sposób zabezpieczania przed korozją konstrukcji stalowych. Anna Białecka omówiła wpływ składu chemicznego stali, sposobu jej walcowania, źródeł pochodzenia na grubość powłoki cynkowej, a tym samym na trwałość zabezpieczenia, jak również na aspekt ekonomiczny, a Artur Rusin przedstawił zastosowanie cynkowania zanurzeniowego do ochrony prętów zbrojeniowych. Ostatni referat tej sesji dotyczył wpływu dodatku ołowiu i bizmutu do kąpieli cynkowej na odporność powłok (Leszek Komorowski, Agnieszka Królikowska). Autorzy badali za pomocą SEM rozmieszczenie dodatków stopowych na powierzchni powłok, grubość poszczególnych warstw oraz wygląd powłok po testach w komorach korozyjnych. Stwierdzili, że korozja powłok z dodatkiem 0,1% bizmutu ma charakter równomierny, a przy stężeniu bizmutu 0,3% obserwuje się pojawianie się zagłębień związanych z korozją lokalną. Korozja powłok z dodatkiem ołowiu ma charakter lokalny dla obu stężeń.

 Najwięcej referatów znalazło się w sesji „Powłoki ochronne”. Zaprezentowano w niej wiele nowych wyrobów lakierowych do specyficznych zastosowań: serię nieorganicznych krzemianów cynkowych Interzinc 22 utwardzających się przy niskiej wilgotności względnej powietrza (Andrzej Głębowicz); powłoki PPG Hi Temp do zabezpieczania powierzchni pod izolacją (Krzysztof Warchoł); jednopowłokowy chemoutwardzalny system ogniochronny Sika Unitherm Platinum (Piotr Skrzypczak); farby firmy Tikkurila zapobiegające kondensacji wilgoci i obniżające poziom hałasu (Michał Jaczewski); serię farb firmy Malchem dopuszczonych do stosowania przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne (Monika Malicka); farby SI firmy Wilckens wskazujące grubość powłoki – technologia self indicating (Agnieszka Dobek-Halman). Nowych wyrobów lakierowych, z udziałem dyspersji poliuretanowych zsyntezowanych z opartych na biosurowcach polioli i alifatycznych diizocyjanianów, dotyczył również referat Małgorzaty Zubielewicz. Badania nad zastosowaniem biopolimerów w farbach prowadzone są w ramach projektu CORNET 4/15/2013 „Ekonomicznie opłacalne powłoki do wnętrz oparte na biopolimerach/Cost-effective biopolymer interior coatings (BioCoat)” realizowanego przez Polskie Stowarzyszenie Korozyjne. W tej sesji wygłoszono również referaty dotyczące powłok ogniochronnych. Witold Majewski i Krzysztof Saramowicz omówili podstawowe właściwości dwóch typów pasywnych zabezpieczeń ogniochronnych: powłok pęczniejących  i cementowych zapraw ogniochronnych oraz ważniejsze problemy korozyjne związane z zaprawami cementowymi, sposoby przeciwdziałania korozji i konieczność systemowego, całościowego podejścia do zagadnienia, a Andy Czainsky przedstawił ogólne zagadnienia dotyczące powłok pęczniejących. W ostatnim referacie podsumowującym sesję dotyczącą powłok, autorstwa Agnieszki Królikowskiej, Małgorzaty Zubielewicz i Iwony Gajeckiej, przedstawiono światowe kierunki rozwoju w dziedzinie farb ze szczególnym uwzględnieniem farb antykorozyjnych i ogniochronnych. Na ich tle umiejscowiono wyroby lakierowe zaprezentowane w referatach członków PSK oraz rozważono przyczyny rozbieżności między tym, co firmy mają do zaoferowania odbiorcom, a tym co jest stosowane w praktyce.
Z przeprowadzonej analizy wynika, że w ofercie producentów działających na polskim rynku znajduje się wiele wyrobów lakierowych zgodnych ze światowymi kierunkami rozwoju w dziedzinie farb. Wydaje się celowe, aby informacje o nowoczesnych wyrobach lakierowych, nawet tych o małym zakresie stosowania, tzw. niszowych, były rozpowszechniane, np. za pośrednictwem strony internetowej PSK.  

Drugą sesją pod względem liczby referatów była sesja „Infrastruktura i ochrona środowiska”. Sesję otworzył referat dotyczący katastrof spowodowanych korozją, w którym autor, Pier Luigi Bonora, podkreślił jak ważna jest wiedza w zakresie projektowania i utrzymania obiektów w zapobieganiu tego typu katastrofom. Autor omówił trzy przypadki katastrof: eksplozję zbiornika o podwójnych ścianach spowodowaną niewłaściwym postępowaniem po wycieku kwasu, zawalenie się mostu na przepuście związane z niedocenieniem konieczności regularnej inspekcji i prowadzenia prac utrzymaniowych oraz katastrofę na autostradzie związaną ze zbyt słabym połączeniem pomiędzy metalowymi i betonowymi elementami barier ochronnych. Dwa referaty tej sesji dotyczyły zabezpieczania zbiorników przed wyciekami paliw płynnych. Omówiono w nich stosowane obecnie rozwiązania konstrukcyjne den zbiorników stalowych (Jerzy Ziółko, Ewa Supernak) oraz aspekty korozyjne stosowanych metod zabezpieczeń (Wojciech Sokólski). Pozostałe referaty tej sesji dotyczyły: przygotowania powierzchni stalowej remontowanego mostu Grota-Roweckiego (Cezary Monkiewicz, Andrzej Radoszewski), doboru i projektowania zabezpieczeń powłokowych na przykładzie elementów infrastruktury Pomorskiej Kolei Metropolitalnej (Paweł Lula), zmian w systemach powłokowych i izolacyjnych w ostatnich 30 latach (Ewa Nowicka, Kazimierz Raduszkiewicz), czynników wpływających na jakość prac wykonanych na budowie (Krzysztof Maliszewski) oraz wymagań odnośnie zabezpieczenia antykorozyjnego stalowych konstrukcji spawanych w świetle normy EN 1090 (Jerzy Kozłowski). W tym ostatnim referacie autor podał przykłady niestosowania się do wymagań postanowień normy stwierdzane podczas audytów.

W sesji „Energetyka zawodowa” omówiono zagadnienia dotyczące antykorozyjnych zabezpieczeń elementów stalowych narażonych na wysokie temperatury (Marek Gdesz)oraz elementów stalowych i betonowych w Elektrowni Wodnej Żarnowiec (Lech Adamczewski, Łukasz Sobczak). Zaprezentowano również wyniki badań laboratoryjnych oraz doświadczeń przemysłowych z zastosowania powłok ochronnych nanoszonych metodami natryskiwania cieplnego i napawania laserowego na elementach kotłów (Ryszard Grzelka, Aleksander Iwaniak). Badania odporności powłok na wysokotemperaturową korozję gazową w atmosferze symulującej warunki spalania w kotle, zawierającej m.in. związki siarki i chloru oraz amoniak, wykazały wysoką skuteczność ochronną powłoki natryskiwanej cieplnie na bazie niklu i chromu. Ocena rury zabezpieczonej tą powłoką, wykonana po siedmioletniej eksploatacji w kotle, potwierdziła wyniki badań laboratoryjnych. Przedmiotem kolejnego referatu były doświadczenia eksploatacyjne w zakresie stosowania powłok Hybrid do zabezpieczania kotłów energetycznych. Omówiono w nim dwa rodzaje powłok. Hybrid MD składa się z warstwy podkładowej o grubości 30–80 μm zawierającej spoiwo nieorganiczne i proszek Al oraz wierzchniej o grubości 25–60 μm zawierającej spoiwo organiczne (żywice polisiloksanowe) i wypełniacze sferyczne i/lub płatkowe (Al, Si lub stopy Al-Si). Powłoka ta zachowuje swoje właściwości ochronne do temperatury 500ºC. Druga powłoka, o nazwie Hybrid Bio, składa się z trzech warstw o łącznej grubości 80–140 μm i zachowuje właściwości ochronne do temperatury 600ºC, przy czym warstwa podkładowa jest odporna do 700ºC. Powłoka ta wykazuje większą odporność na działanie chloru niż Hybrid MD.

W sesji „Architektura, powłoki proszkowe, aluminium”  Gerard Przychodzień (współautor Łukasz Augustyński) przedstawił dwie metody uzyskiwania imitacji drewna za pomocą specjalistycznego nakładania farb proszkowych: sublimacyjną i „proszek na proszek”. Metody te umożliwiają również otrzymanie powłoki farby proszkowej o wyglądzie marmuru lub kamienia. Referat Teresy Możaryn dotyczył wymagań, jakie powinny spełniać zabezpieczenia przeciwkorozyjne wyrobów aluminiowych przeznaczonych dla budownictwa. Autorka omówiła podstawowy zakres badań i oceny anodowych powłok tlenkowych i z farb proszkowych w świetle zharmonizowanych dokumentów EOTA ETAG 02 i 34. Wojciech Chodkowski zaprezentował technologię i linie do malowania elementów maszyn farbami proszkowymi.

Kolejna sesja dotyczyła korozji i ochrony żelbetu. Tematyka referatów obejmowała: nowoczesny sposób zabezpieczania powierzchniowego betonu powłokami polimocznikowymi, które  mogą pełnić funkcję nie tylko powłok przeciwkorozyjnych, ale również hydroizolacyjnych, chemoodpornych i trudnościeralnych (Ewa Kościńska); wpływ grubości powłok ochronnych stosowanych do zabezpieczania betonu na ich paroprzepuszczalność (Urszula Paszek, Agnieszka Królikowska); remont mostu żelbetowego usytuowanego na terenie rezerwatu przyrody z  zachowaniem części elementów nośnych starej konstrukcji (Robert Chrzanowski), porównanie trwałości napraw mostów betonowych na podstawie obserwacji obiektów remontowanych w latach 1995–2005 (Tomasz Kordjak); właściwości poszczególnych typów betonów polimerowych w porównaniu z innymi materiałami konstrukcyjnymi (Rafał Kasak); uszkodzenia nawierzchni betonowych spowodowane wadliwą jakością kruszywa (Maciej Gruszczyński, Urszula Paszek); ocenę oddziaływań środowiskowych na budynki (Michał Wójtowicz).

Odrębną sesję tematyczną stanowiła „Ochrona elektrochemiczna” połączona z posiedzeniem Polskiego Komitetu Elektrochemicznej Ochrony przed Korozją SEP. Sesję prowadził Wojciech Sokólski, przewodniczący Komitetu. W referatach zaprezentowano: problemy normalizacji ochrony katodowej i przegląd aktualnych norm (Wojciech Sokólski), propozycje zmian w nazewnictwie (Maciej Malicki), przykłady z praktyki ochrony katodowej gazociągów (Marek Fedorowicz, Michał Jagiełło), ochronę katodową w tłoczni gazu Hołowczyce (Wiesław Solarz, Hanna Matus), doświadczenia w ochronie katodowej gazociągów równoległych (Hanna Matus), anomalie w pomiarach konduktancji torowisk na podlewie betonowej (Józef Dąbrowski) i wyniki pomiarów szybkości korozji stali w pobliżu konstrukcji chronionych katodowo (Jezmar Jankowski, Wojciech Sokólski).             

Wieczorami uczestnicy konferencji mogli oderwać się od tematyki korozyjnej: w pierwszym dniu wystąpił Conrado Yanez, laureat konkursu „Must be the Music”, w drugim – Barbara Stępniak-Wilk – poetka, kompozytorka i wykonawczyni poezji śpiewanej, związana z krakowskim kabaretem Loch Camelot.

W trzecim dniu konferencji odbyło się Walne Zebranie PSK połączone z dyskusją Okrągłego Stołu. W trakcie dyskusji ustalono tematykę następnej konferencji z podziałem na dwie równoległe sesje. O takiej formie konferencji zadecydowali członkowie PSK w rozesłanej w ubiegłym roku ankiecie.  

Ważnym osiągnięciem PSK w ostatnim roku było przyznanie Stowarzyszeniu przez Zarząd Europejskiej Federacji Korozyjnej organizacji Kongresu EUROCORR w 2018 r. To coroczne wydarzenie EFC odbędzie się w  nowym Centrum Kongresowym w Krakowie. Drugim osiągnięciem Stowarzyszenia jest dopuszczenie do stosowania chlorku metylenu w preparatach do usuwania powłok lakierowych. Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady UE wprowadzono zakaz stosowania chlorku metylenu w tego typu preparatach. Na wniosek PSK wprowadzono odstępstwo od tego zarządzenia i obecnie chlorek metylenu może być używany w preparatach do usuwania powłok w warunkach przemysłowych i przez użytkowników profesjonalnych zatwierdzonych w niektórych państwach UE, w tym w Polsce.

Polskie Stowarzyszenie Korozyjne jest członkiem Światowej Organizacji Korozyjnej (WCO), dlatego też w odpowiedzi na apel Generalnego Dyrektora WCO (list w „Od redakcji”) w Dniu Świadomości Korozyjnej ogłosiło wśród uczestników konferencji konkurs na scenariusz prezentacji/filmu na temat korozji i jej skutków, przeznaczonej dla uczniów w wieku 9–12 lat, do rozpowszechnia w szkołach podstawowych.     

Małgorzata Zubielewicz